Protestantse Gemeente Joure

5 dagen geleden

Onze eigen dominee Jan Henk Hamoen in de Jouster Courant van 25-9:

‘Verhalen vertellen appelleert aan een heel ander soort gevoelens’

Foto:
Jan Henk Hamoen met zijn nieuwe boek Dansen over een kristallen brug.
Foto HoogMedia

,,Als ik een lezing gaf over de chassidisch-joodse legenden die kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman en dominee August Henkels in de Tweede Wereldoorlog uitbrachten, kreeg ik steevast de vraag of er een boek over was”, zegt Jan Henk Hamoen, van 2001 tot 2015 dominee in Joure. Onlangs verscheen van zijn hand het boek Dansen over een kristallen brug, waarin de legendes in verhaalvorm voor een breed publiek beschikbaar zijn gekomen.

In zijn achterhoofd bleef na de vraag om een boekje het sluimeren om de werken opnieuw onder de aandacht te brengen. Vanwege drukte kwam dat er niet van. Tot Hamoen, nu 75 jaar, tweeënhalf jaar geleden eindelijk de tijd vond om ermee aan de slag te gaan.

In het boek, het vierde van de hand van de Jouster, draait het om verhalen. Die kwamen in het originele werk van Henkels, dat geïllustreerd was met prenten van de Groninger drukker en kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman, uit in een periode dat antisemitisme hoogtij vierde onder de Duitse bezetter. Doel van het boek was destijds niet alleen om anderen te inspireren, maar ook om geestelijk verzet te bieden.

Samenwerking tussen dominee en kunstenaar

Hamoen heeft het werk nu integraal uitgebracht en voorzien van een actuele uitleg en eigen interpretatie. Daarnaast heeft de Friese dichter Eppie Dam uit Slotenbij iedere legende een gedicht geschreven. ,,Het was in 1982 dat ik met kunst van Werkman in contact kwam. Dat was in het Groninger Museum. Tot mijn grote verrassing was zijn inspirator dominee Henkels. Sindsdien heb ik altijd zoiets gehad van: ‘Dat is boeiend, een dominee die geïnteresseerd is in kunst en met een kunstenaar samenwerkt’.”

Nadat Hamoen in een krant zag dat de weduwe van de in 1975 overleden Henkels eveneens was gestorven, werd de interesse in het werk van de dominee opnieuw aangewakkerd. ,,Ik heb toen contact opgenomen met hun dochter en mijn verhaal gedaan. Van haar mocht ik alles qua materiaal inzien”, zegt Hamoen, die in 2010 daarover het boek Het schip der zotten uitbracht. Dat is een studie naar het leven en werk van Henkels, waarop hij ook promoveerde.

In zijn nieuwe boek gaat Hamoen in op de joodse verhalen en persoonlijke vroomheid. ,,Juist het blijven vertellen van verhalen in een tijd dat alles meetbaar is en uitgelegd moet kunnen worden, is enorm belangrijk. Mijn mening is dat juist het vertellen van verhalen iets zegt over de diverse aspecten van het leven en wat je er zelf mee doet. Ze kunnen ook een wijze levensles bevatten en zijn veel opener dan een wetenschappelijke benadering van zaken. Verhalen vertellen appelleert dan ook aan een heel ander soort gevoelens. Dat geldt ook voor de legendes, waarin de plaats Joure trouwens geen rol speelt. Die legendes gaan namelijk wel ergens over, maar dan op een hele speelse manier. De titel van het boek, die is verzonnen door Eppie Dam, verwijst hier ook naar. De brug verbindt de ene mens met de andere als beide imperfecte wezens. Terwijl dansen staat voor vrolijkheid en het weer vinden van elkaar.”

Wiskundeleraar

Zelf heeft Hamoen ook een bijzonder levensverhaal. Het stond niet in de planning dat hij dominee zou worden. Sterker nog, zijn studietijd leidde hem naar de universiteit in Utrecht waar hij de studie wis-, natuur- en sterrenkunde volgde. ,,Dat heb ik drie jaar gedaan, maar dat was mij veel te theoretisch. Wel heb ik nog wiskunde gegeven aan de mavo in Utrecht. Vervolgens ben ik overgestapt op theologie, iets dat mij al aansprak sinds de periode dat ik opgroeide in Woerden. Daar was ik actief in het jeugdwerk. Wat mij daar heel erg in aantrok, was het omgaan met mensen. Ook als dominee vond ik vooral het pastorale werk het mooiste, waarbij je om wat voor reden dan ook bij mensen over de vloer kwam om hen bij te staan. Overigens heb ik, om mijn studie theologie te kunnen betalen, wederom wiskundeles gegeven. Dat was drie dagen per week aan de mavo in de uren dat ik niet naar college hoefde.”

Hamoen, die in 1980 in Friesland kwam als dominee in Garijp, heeft daarnaast al een kleine 50 jaar interesse in kunst. ,,Dat is dankzij mijn vrouw die ik in mijn studietijd heb leren kennen. Zij was van huis uit opgevoed met kunst en heeft mij erin meegenomen. Over kunst, waaronder godsdienstige kunst, heb ik ondertussen tal van lezingen gegeven. Daarnaast heb ik alleen al over chassidische legenden meer dan honderd lezingen gegeven, en die blijf ik ook geven. Zoals op 20 november bijvoorbeeld in De Oerdracht in Joure.”

Jitze Hooghiemstra ... Laat meer zienLaat minder zien

Protestantse Gemeente Joure

6 dagen geleden

Komende zondag in de Hobbe van Baerdt Tsjerke: een speciale dienst over de diaconie en er is dan ook kindernevendienst, voorbereid door diaken Hieke Verbaas. Het gaat over het lieveheersbeestje! 🐞 leuk als je er ook bent! Iedereen is van harte welkom! ... Laat meer zienLaat minder zien

Protestantse Gemeente Joure is feeling excited.

2 weken geleden

U/Jij een opgeruimd huis en wij spullen om te verkopen! Win-winsituatie toch? ... Laat meer zienLaat minder zien